Tiêu Chuẩn Xanh: Chìa Khoá Thúc Đẩy Kinh Tế Tuần Hoàn và Nâng Tầm Thương Hiệu Sản Phẩm Việt
Trong bối cảnh chuyển đổi xanh là xu thế tất yếu toàn cầu, các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải tích hợp các tiêu chuẩn xanh vào hoạt động sản xuất – kinh doanh. Không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường, tiêu chuẩn xanh còn là công cụ chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt với các thị trường xuất khẩu. Trong đó, việc áp dụng LCA (Life Cycle Assessment) và công bố EPD (Environmental Product Declaration) đang ngày càng trở thành điều kiện cần trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.
1. Tiêu chuẩn xanh là gì và vì sao doanh nghiệp không thể đứng ngoài cuộc?
Tiêu chuẩn xanh là tập hợp các yêu cầu về môi trường, tài nguyên và sức khoẻ trong quá trình thiết kế, sản xuất và sử dụng sản phẩm hoặc công trình. Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Cù Huy Quang – Trưởng phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh (Bộ Công Thương) – cho biết:
“Xu hướng sản xuất, tiêu dùng xanh đang phát triển mạnh mẽ nhưng hiện vẫn thiếu một bộ tiêu chí thống nhất quy định sản phẩm xanh là gì.”
Ông Cù Huy Quang, Trưởng Phòng Hiệu quả năng lượng và chuyển đổi xanh (Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công. Ảnh: Thu Hường – báo Công Thương
Mặc dù các doanh nghiệp phát triển bền vững có thể tham chiếu bộ tiêu chí ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị), Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có bộ, ban, ngành nào ban hành một bộ tiêu chí thống nhất khiến cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng gặp khó trong việc nhận diện, phát triển và lựa chọn sản phẩm xanh.
Do vậy, để chủ động định vị vị thế của mình trên thị trường và minh bạch hóa sản phẩm là “xanh” trong mắt đối tác và người tiêu dùng, các doanh nghiệp cần sở hữu các chứng chỉ và tuyên bố xác thực để thể hiện tính bền vững và thân thiện môi trường của sản phẩm. Trong số đó, LCA và EPD đang được xem là bộ đôi tiêu chuẩn quốc tế quan trọng và phổ biến nhất hiện nay.
>>> Đọc thêm bài viết: LCA – EPD Và Các Giai Đoạn Trong Đánh Giá Vòng Đời Sản Phẩm
2. LCA – “Bản đồ môi trường” cho mỗi sản phẩm
Đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA) là phương pháp khoa học nhằm đo lường các tác động môi trường trong suốt vòng đời của một sản phẩm – từ khai thác nguyên liệu thô, sản xuất, vận chuyển, sử dụng cho tới xử lý sau tiêu dùng.
LCA giúp doanh nghiệp:
- Xác định các “điểm nóng” gây ô nhiễm trong chuỗi giá trị
- Tối ưu hóa thiết kế và quy trình sản xuất
- Nâng cao minh bạch và độ tin cậy với đối tác và người tiêu dùng
- Chuẩn bị sẵn sàng để đáp ứng các quy định môi trường tại thị trường xuất khẩu (CBAM, EU Taxonomy…
3. EPD – Tấm “hộ chiếu môi trường” mở cửa thị trường toàn cầu
EPD (Environmental Product Declaration) là bản công bố mô tả tác động môi trường của sản phẩm dựa trên kết quả từ LCA. Đây là công cụ giúp truyền tải thông tin một cách khách quan – minh bạch – được xác minh độc lập, theo các tiêu chuẩn quốc tế (ISO 14025, EN 15804…).
Hiện nay, nhiều hệ thống chứng nhận công trình xanh như LEED, BREEAM, LOTUS đều khuyến khích sử dụng sản phẩm có EPD. Đồng thời, các nhà thầu và chủ đầu tư quốc tế ưu tiên lựa chọn nhà cung cấp có sản phẩm được công bố EPD, xem đó như một chỉ số đáng tin cậy về trách nhiệm môi trường và khả năng hội nhập.
>>>>Đọc thêm bài viết: Tư vấn công trình xanh LEED, EDGE, BREEAM
4. Kết nối tiêu chuẩn xanh với cơ hội tăng trưởng bền vững
Việc tích hợp LCA và EPD vào chuỗi giá trị không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng quy định pháp lý, mà còn mở ra hàng loạt cơ hội:
- Gia tăng khả năng tiếp cận thị trường quốc tế
- Tối ưu hoá chi phí nguyên vật liệu và sản xuất
- Tạo lợi thế cạnh tranh trong các dự án đấu thầu công
- Góp phần xây dựng thương hiệu xanh và phát triển bền vững
Đã đến lúc hành động – Doanh nghiệp cần gì để bắt đầu?
Để triển khai tiêu chuẩn xanh và xây dựng hồ sơ LCA/EPD cho sản phẩm, doanh nghiệp có thể bắt đầu từ:
- Rà soát dữ liệu nguyên liệu, năng lượng, sản xuất
- Sử dụng phần mềm chuyên dụng để tính toán LCA (như OpenLCA, SimaPro)
- Phối hợp với các tổ chức chuyên môn để chuẩn hoá dữ liệu và xác minh EPD
Việt Nam hiện đã có các tổ chức, chuyên gia hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng LCA & EPD, đáp ứng yêu cầu của các chương trình quốc tế như Eco-Platform (Châu Âu) hoặc EPD International (Quốc tế).
Tiêu chuẩn xanh là hành trình, không phải đích đến!
Chuyển đổi xanh là xu thế không thể đảo ngược. Việc áp dụng các tiêu chuẩn môi trường như LCA và EPD không chỉ giúp doanh nghiệp có tấm vé để vượt qua hàng rào kỹ thuật ngày càng khắt khe, mà còn là nền tảng vững chắc để xây dựng lợi thế cạnh tranh dài hạn, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Để được hỗ trợ thêm về các dịch vụ tư vấn thực hiện đánh giá LCA và EPD, doanh nghiệp vui lòng liên hệ Công ty Cổ phần Công nghệ và Tư vấn CIC, hotline 03322.68626 hoặc 0866.059.659.