CPR và EPD – Tương lai bắt buộc trong ngành xây dựng tại châu Âu

Trong bối cảnh sửa đổi Quy định Sản phẩm Xây dựng (CPR) của EU, EPD – Tuyên bố sản phẩm môi trường – đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc. Doanh nghiệp ngành xây dựng cần hành động sớm để không bị tụt lại phía sau.

CPR và EPD có mối liên hệ sâu sắc trong bối cảnh Liên minh châu Âu tăng tốc tiến trình chuyển đổi xanh và thiết lập các tiêu chuẩn nghiêm ngặt cho nền kinh tế bền vững, việc minh bạch hóa tác động môi trường của sản phẩm không còn là lợi thế cạnh tranh, mà trở thành yêu cầu pháp lý bắt buộc. CPR (Construction Products Regulation – Quy định sản phẩm xây dựng) và EPD (Environmental Product Declaration – Tuyên bố sản phẩm môi trường) là hai khái niệm then chốt đang định hình lại ngành xây dựng châu Âu

EPD là công cụ đo lường khách quan tác động môi trường của sản phẩm trong toàn bộ vòng đời – từ khai thác nguyên liệu đến xử lý cuối vòng đời. CPR là bộ khung pháp lý của EU, đảm bảo sản phẩm xây dựng lưu hành trong nội khối đáp ứng các tiêu chí kỹ thuật, an toàn và ngày càng nhiều tiêu chí môi trường.

Sự tích hợp EPD vào CPR không chỉ là bước tiến về mặt chính sách, mà là lời cảnh báo sớm cho các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng toàn cầu: nếu không chủ động thích ứng, nguy cơ bị loại khỏi thị trường châu Âu là hoàn toàn có thật. Đối với doanh nghiệp Việt Nam, đây chính là thời điểm then chốt để định vị lại sản phẩm theo hướng bền vững, trước khi cuộc chơi mới chính thức bắt đầu.

Với đề xuất sửa đổi Quy định về Sản phẩm Xây dựng (CPR) của Liên minh châu Âu, thông tin môi trường như EPD đang đứng trước cơ hội trở thành một phần bắt buộc trong các hồ sơ pháp lý sản phẩm xây dựng. Vậy mối liên hệ giữa CPR và EPD trong bối cảnh đề xuất Châu Âu đề xuất CPR sửa đổi, và ý nghĩa của chúng đối với doanh nghiệp trong ngành xây dựng, đặc biệt là các nhà sản xuất vật liệu và nhà thiết kế công trình sẽ được chúng tôi trình bày chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. CPR là gì? Vì sao CPR quan trọng với ngành xây dựng?

CPR (Construction Products Regulation) là quy định pháp lý của Liên minh châu Âu áp dụng cho tất cả các sản phẩm xây dựng lưu hành trong thị trường nội khối. CPR yêu cầu nhà sản xuất công bố Tuyên bố Hiệu suất (DoP) và gắn nhãn CE, nhằm đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, an toàn và chất lượng thống nhất trên toàn EU.

Tuy nhiên, các thông tin về tác động môi trường – dù ngày càng quan trọng trong xu thế xây dựng bền vững – chưa được tích hợp trong DoP hiện tại, khiến các bên liên quan gặp khó khăn khi đưa ra quyết định thiết kế dựa trên vòng đời toàn diện của sản phẩm.

2. EPD và tiêu chuẩn EN15804: Công cụ đánh giá môi trường toàn diện

EPD là bản công bố định lượng các tác động môi trường của sản phẩm trong suốt vòng đời – từ khai thác nguyên liệu đến xử lý cuối vòng đời. EPD tuân theo tiêu chuẩn EN15804 + A2, hiện là cơ sở chung cho tất cả các EPD trong ngành xây dựng tại châu Âu.

EPD đã được sử dụng rộng rãi ở cả doanh nghiệp lớn lẫn SME, như một công cụ minh bạch hóa thông tin sản phẩm trong quá trình đấu thầu, thiết kế, và phân tích công trình.

3. CPR sửa đổi: Cơ hội và thách thức cho EPD

Vào tháng 4/2022, Ủy ban châu Âu đã công bố dự thảo sửa đổi CPR, với một số thay đổi đáng chú ý:

• Bổ sung chỉ số GWP (Global Warming Potential) – chỉ số về phát thải khí nhà kính – vào DoP, như bước khởi đầu cho tích hợp thông tin môi trường.
• Tuy nhiên, việc chỉ chọn GWP mà không đưa toàn bộ bộ chỉ số EN15804 vào, có nguy cơ làm mất cân bằng đánh giá vòng đời, vì các tác động khác như độc tính, sử dụng nước, tiêu thụ tài nguyên… không được phản ánh.

Rủi ro nếu chỉ áp dụng GWP:

• Giảm khả năng so sánh thực chất giữa các vật liệu.
• Dẫn đến các lựa chọn thiết kế lệch hướng, không tối ưu về mặt môi trường tổng thể.

4. Lời kêu gọi từ ngành: Tích hợp đầy đủ bộ chỉ số EN 15804 vào CPR

Các tổ chức trong ngành xây dựng và môi trường, cùng với Ủy ban Môi trường của Nghị viện châu Âu, đã kiến nghị rằng:

• Toàn bộ chỉ báo trong tiêu chuẩn EN15804 nên được tích hợp vào CPR sửa đổi, không chỉ riêng GWP.
• Việc này sẽ giúp các bên liên quan có cái nhìn toàn diện và khoa học hơn về tác động môi trường của sản phẩm xây dựng.
• Đảm bảo rằng EPD không còn chỉ là tài liệu tự nguyện, mà trở thành một phần không thể thiếu của thông tin pháp lý trong chuỗi cung ứng.

Phiên họp toàn thể Nghị viện châu Âu sẽ bỏ phiếu về nội dung này vào tháng 7/2025 – một bước ngoặt quan trọng định hình chính sách sản phẩm xây dựng trong nhiều năm tới.

5. Tích hợp EPD vào CPR: Bước chuyển tiếp sang xây dựng số và bền vững

Nếu được phê duyệt, CPR sửa đổi sẽ mở đường cho:

• Số hóa thông tin sản phẩm (Digital Product Passport – DPP) theo Chiến lược Sản phẩm Bền vững.
• Kết nối EPD với BIM và các hệ thống thiết kế, mô phỏng hiệu suất công trình.
• Cải thiện tính minh bạch và độ tin cậy trong các quyết định thiết kế và mua sắm công trình.

6. Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì?

• Doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng cần chuẩn bị sớm việc xây dựng EPD theo EN15804, nhằm đáp ứng yêu cầu pháp lý sắp tới và nâng cao khả năng cạnh tranh.
• Đơn vị thiết kế, thi công nên cập nhật thông tin về các tiêu chí EPD, để tích hợp vào quá trình đánh giá vòng đời công trình (LCA).
• Tổ chức tư vấn và kiểm định cần sẵn sàng tham gia vào hệ thống xác minh công cụ và EPD, vốn sẽ được mở rộng theo hướng chính thức hóa và tiêu chuẩn hóa.

Trường hợp toàn bộ chỉ số trong EPD được tích hợp vào CPR là bước tiến quan trọng trong việc thể chế hóa xây dựng bền vững tại châu Âu. Doanh nghiệp nào nắm bắt sớm xu hướng này sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt không chỉ tại thị trường EU mà cả trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang ngày càng đề cao trách nhiệm môi trường.

Để được tư vấn thêm về dịch vụ LCA – Đánh giá vòng đời sản phẩm và EPD – Tuyên bố sản phẩm môi trường, quý khách vui lòng liên hệ Công ty Cổ phần Công nghệ và Tư vấn CIC, hotline 033.226.8626 và 0866.059.659 để được hỗ trợ thêm.