Phát triển EPD năm 2025: Bước đột phá về quy mô và xu hướng dịch chuyển giữa các ngành
Trong năm 2025, Tuyên bố Sản phẩm Môi trường (EPD) không còn là một lựa chọn “ghi điểm” mà đã trở thành “tấm vé thông hành” bắt buộc để doanh nghiệp tiến vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Với hơn 18.000 hồ sơ được đăng ký và sự ra đời của các công cụ kỹ thuật số tiên tiến, năm 2025 đánh dấu một bước đột phá mới của sự minh bạch tác động môi trường.
1. Những con số kỷ lục của hệ thống EPD quốc tế năm 2025
Theo báo cáo mới nhất từ International EPD System (IES), năm 2025 ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc về quy mô và độ phủ:
• Cán mốc 18.000 EPD: Tổng số EPD hợp lệ đã vượt qua con số 18.000, chứng tỏ nhu cầu dữ liệu môi trường minh bạch đang bùng nổ mạnh mẽ trên toàn thế giới.
• Gần 9.400 hồ sơ mới trong năm: Chỉ riêng năm 2025, đã có 9.395 EPD được xuất bản.
• Sự bứt phá của EPD kỹ thuật số: Sau khi ra mắt công cụ EPD Compiler vào đầu năm 2025, thị trường đã đón nhận những hồ sơ EPD hoàn toàn dưới dạng số hóa, giúp việc tích hợp dữ liệu vào các phần mềm quản lý tòa nhà (BIM) và báo cáo bền vững trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
2. Xu hướng chuyển dịch: Từ Xây dựng đến Thực phẩm và Điện tử
Nếu như trước đây EPD chủ yếu tập trung vào ngành vật liệu xây dựng, thì năm 2025 chứng kiến sự đa dạng hóa rõ rệt trong các Quy tắc danh mục sản phẩm (PCR):
• Vật liệu xây dựng: Tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu với việc cập nhật PCR 2019:14 Phiên bản 2.0. Các tiêu chuẩn mới khắt khe hơn về chất lượng dữ liệu và bắt buộc báo cáo cả các thiết bị đầu tư (capital goods).
• Ngành Thực phẩm và Đồ uống: Sự ra đời của PCR 2025:03 đã thay thế các quy tắc đơn lẻ, tạo ra một khung chuẩn hóa chung, giúp các doanh nghiệp ngành F&B dễ dàng so sánh tác động môi trường của sản phẩm.
• Thiết bị điện tử: Ngành này cũng ghi nhận bước đột phá với hàng loạt c-PCR mới dành cho linh kiện và cảm biến công nghiệp, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các quy định về thiết kế sinh thái (Ecodesign) từ EU.
3. Tại sao doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm đến EPD năm 2025?
Việc sở hữu EPD vào thời điểm này mang lại 3 lợi thế chiến lược không thể bỏ qua:
- Vượt rào cản thuế Carbon (CBAM)
Với lộ trình áp dụng Cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon (CBAM) của EU vào năm 2026, các doanh nghiệp xuất khẩu sắt thép, xi măng, nhôm… của Việt Nam cần có dữ liệu EPD để minh bạch lượng phát thải. Năm 2025 là “thời điểm vàng” để hoàn tất hồ sơ trước khi các lệnh trừng phạt thuế quan chính thức có hiệu lực.
- Đáp ứng tiêu chuẩn công trình xanh
Các hệ thống chứng nhận như LEED, LOTUS hay BREEAM ngày càng yêu cầu cao về vật liệu có EPD. Tại Việt Nam, các đơn vị tiên phong như Saint-Gobain hay Vicem Hà Tiên đã chứng kiến lượng khách hàng tăng đáng kể (lên đến 10%) sau khi công bố chứng nhận EPD cho sản phẩm.
- Tối ưu hóa vận hành và giảm phát thải
Quá trình lập EPD bắt buộc phải thực hiện Đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA). Điều này giúp doanh nghiệp “soi” rõ các điểm nghẽn gây lãng phí năng lượng, từ đó có cơ sở để triển khai các giải pháp như điện mặt trời áp mái hay cải tiến dây chuyền, hướng tới mục tiêu Net Zero.
4. Quy trình triển khai EPD chuẩn quốc tế 2025
Để sở hữu một bản Tuyên bố Sản phẩm Môi trường được quốc tế công nhận, doanh nghiệp cần trải qua 5 bước cốt lõi:
1. Xác định PCR phù hợp: Chọn bộ quy tắc tương ứng với loại sản phẩm.
2. Đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA): Thu thập dữ liệu thực tế tại nhà máy về nguyên liệu, năng lượng, nước và chất thải.
3. Soạn thảo báo cáo EPD: Trình bày các chỉ số tác động (GWP, tiêu thụ năng lượng…) theo định dạng chuẩn.
4. Xác minh độc lập: Được thực hiện bởi các chuyên gia hoặc tổ chức chứng nhận bên thứ ba (như International EPD System).
5. Công bố và Đăng ký: Đưa hồ sơ lên thư viện EPD toàn cầu để khách hàng và đối tác tra cứu.
Có thể thấy EPD năm 2025 không chỉ là một tài liệu kỹ thuật, mà là “ngôn ngữ chung” của nền kinh tế xanh. Doanh nghiệp chủ động triển khai EPD ngay hôm nay sẽ nắm vững lợi thế cạnh tranh, khẳng định uy tín và sẵn sàng cho các sân chơi thương mại quốc tế đầy thách thức.
Để được hỗ trợ về dịch vụ thực hiện LCA và EPD cho sản phẩm, doanh nghiệp vui lòng liên hệ Công ty Cổ phần Công nghệ và Tư vấn CIC – 0332268626
