Kiểm kê khí nhà kính là gì? Quy trình và cập nhật mới nhất năm 2025

Kiểm kê khí nhà kính (GHG Inventory) là quy trình then chốt để đo lường lượng phát thải và hấp thụ khí nhà kính của doanh nghiệp/tổ chức. Hiểu rõ lượng phát thải giúp xây dựng chiến lược giảm thiểu, hướng tới phát triển bền vững và tuân thủ các quy định môi trường.

Kiểm kê khí nhà kính là gì

Theo định nghĩa được nêu tại Nghị định số 06/2022/NĐ-CP về “Quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn” được Chính phủ ban hành ngày 07 tháng 01 năm 2022, kiểm kê khí nhà kính (KNK) là hoạt động thu thập thông tin, số liệu về các nguồn phát thải khí nhà kính, tính toán lượng phát thải khí nhà kính, hấp thụ khí nhà kính trong một phạm vi xác định và trong một năm cụ thể theo phương pháp và quy trình do cơ quan có thẩm quyền ban hành.

Kiểm kê khí nhà kính là quá trình đo lường, đánh giá và báo cáo các loại khí nhà kính phát thải từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc sinh hoạt nhằm xác định rõ mức độ phát thải và đề xuất các giải pháp giảm thiểu phù hợp.

Tại sao phải kiểm kê khí nhà kính?

Kiểm kê khí nhà kính là cơ sở quan trọng để các tổ chức, doanh nghiệp hiểu rõ lượng phát thải của mình, từ đó đưa ra chiến lược giảm thiểu khí thải, hướng tới phát triển bền vững và đáp ứng yêu cầu về pháp lý cũng như cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu.

Quy trình kiểm kê khí nhà kính tiêu chuẩn

Bước 1: Xác định ranh giới và nguồn phát thải

• Xác định rõ phạm vi kiểm kê (trực tiếp, gián tiếp).
• Nhận diện đầy đủ các nguồn phát thải (năng lượng, công nghiệp, nông nghiệp, chất thải…).

Bước 2: Thu thập dữ liệu phát thải

• Dữ liệu phải được thu thập đầy đủ, chính xác theo các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 14064-1:2018.
• Sử dụng các hệ số phát thải cập nhật mới nhất từ IPCC hoặc cơ quan quản lý địa phương.

Bước 3: Tính toán phát thải khí nhà kính

• Áp dụng công thức tính toán phát thải dựa trên hệ số phát thải và lượng tiêu thụ nguyên liệu, năng lượng.
• Sử dụng phần mềm chuyên dụng để đảm bảo độ chính xác cao.

Bước 4: Báo cáo và thẩm tra độc lập

• Kết quả kiểm kê cần được báo cáo rõ ràng, minh bạch.
• Thẩm tra bởi bên thứ ba độc lập, uy tín nhằm đảm bảo tính khách quan, đúng chuẩn.

Những cập nhật mới năm 2025

• ISO 14064 phiên bản 2025 bổ sung các yêu cầu về tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc dữ liệu.
• Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM) chính thức áp dụng tại nhiều thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.
• Sự gia tăng áp dụng Blockchain vào kiểm kê khí nhà kính để tăng độ minh bạch và giảm chi phí giám sát.

Kiểm kê khí nhà kính ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc không chỉ ở góc độ môi trường mà còn là yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế. Chủ động cập nhật và áp dụng các quy trình, công nghệ mới nhất sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam sớm đáp ứng yêu cầu quốc tế và tham gia hiệu quả vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Cơ sở pháp lý để thực hiện kiểm kê khí nhà kính

• Nghị định 06/2022/NĐ-CP quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô–dôn;
• Quyết định 01/2022/QĐ-TTg về danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính do Thủ tướng Chính phủ ban hành;
• Quyết định 896/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ ban hành;
• Thông tư 01/2022/TT-BTNMT Quy định chi tiết thi hành luật bảo vệ môi trường về ứng phó với biến đổi khí hậu;
•  Thông tư 17/2022/TT-BTNMT Quy định kỹ thuật đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và kiểm kê khí nhà kính lĩnh vực quản lý chất thải;
• Quyết định 2626/QĐ-BTNMT ngày 10 tháng 10 năm 2022 Công bố Danh mục Hệ số Phát thải Phục vụ Kiểm kê Khí nhà kính;
• Công văn 1295/BTNMT-BĐKH 2023 triển khai các quy định pháp luật về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính;
• Công văn 1239/BCT-TKNL 2023 – V/v báo cáo số liệu hoạt động phục vụ kiểm kê khí nhà kính ngành Công Thương cho các năm 2020 và 2022
• Thông tư 38/2023/TT-BCT về về kỹ thuật đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (KNK), kiểm kê KNK ngành Công Thương

Các cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính

Tại điều 6 của NĐ 06/2022/NĐ- CP nêu rõ: Các cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính là cơ sở có mức phát thải khí nhà kính hằng năm từ 3.000 tấn CO2 tương đương trở ên hoặc thuộc một trong các trường hợp sau:

• Nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất công nghiệp có tổng lượng tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 tấn dầu tương đương (TOE) trở lên;
• Công ty kinh doanh vận tải hàng hóa có tổng tiêu thụ nhiên liệu hằng năm từ 1.000 TOE trở lên;
• Tòa nhà thương mại có tổng tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 TOE trở lên
• Cơ sở xử lý chất thải rắn có công suất hoạt động hằng năm từ 65.000 tấn trở lên

Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC) bao gồm mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cho các lĩnh vực năng lượng, nông nghiệp, sử dụng đất và lâm nghiệp, quản lý chất thải, các quá trình công nghiệp phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế -xã hội của đất nước và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Cam kết của Việt Nam về biến đổi khí nhà kính và lộ trình tiến tới Net Zero 2050

Tại Hội nghị thượng đỉnh COP26, Việt Nam đã cam kết đưa phát thải ròng về “0” (Net Zero) vào năm 2050, cam kết này đã phát đi tín hiệu mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế. Qua đó, khai thông cơ hội cho quốc gia tận dụng sự dịch chuyển của nguồn tài chính toàn cầu cho phát triển ít phát thải, thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu…

Năng lực của Công ty CIC

Công ty CP Công nghệ và Tư vấn CIC là một trong những đơn vị tại Việt Nam tư vấn dịch vụ EPD, LCA và nhãn xanh môi trường theo tiêu chuẩn quốc tế với nhiều năm kinh nghiệm, đội ngũ chuyên gia nước ngoài, giải pháp toàn diện và linh hoạt để cùng doanh nghiệp của bạn xây dựng thương hiệu xanh & bền vững.

• Dịch vụ tư vấn kiểm kê khí nhà kính cho toàn công ty
• Dịch vụ tư vấn LCA
• Dịch vụ tư vấn EPD
• Dịch vụ đào tạo về thị trường tín chỉ carbon
• Các phần mềm & sản phẩm hỗ trợ kiểm kê phát thải khí nhà kính quy mô toàn doanh nghiệp và tính toán LCA (Đánh giá vòng đời sản phẩm). Đây là các giải pháp tổng thể giúp doanh nghiệp Việt Nam thực hiện mục tiêu chung là đạt phát thải ròng bằng 0 (net zero) vào năm 2050

Mọi thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:

Công ty Cổ phần Công nghệ và Tư vấn CIC

Hotline: 0866059659 / 0332268626